Andere soorten colitis

Naast colitis ulcerosa zijn er nog andere vormen van colitis. Deze worden ook wel colitis-zusjes genoemd. En soms is het niet duidelijk of je colitis ulcerosa hebt of de ziekte van Crohn.

Je vindt op deze pagina informatie over:

  • Collagene colitis
  • Lymfocytaire colitis
  • Eosinofiele colitis
  • IBD-U
  • UC-like Crohn’s disease
  • Proctitis

Microscopische colitis

Collagene en lymfocytaire colitis

Jaarlijks krijgen zo’n 500 mensen de diagnose microscopische colitis.

  • De diagnose kan alleen worden vastgesteld door een hapje weefsel (biopt) uit de darm met een microscoop te bekijken.
  • Als je microscopische colitis hebt, dan is de meest voorkomende klacht diarree (’s nachts).
  • De ziekte komt het meeste voor bij 60-plussers, maar kan op elke leeftijd ontstaan.
  • Klachten die je hebt als je colitis ulcerosa hebt, kunnen ook voorkomen bij deze vorm van colitis.

Er zijn twee soorten microscopische colitis: collagene en lymfocytaire colitis.

  1. Collagene colitis is een zeldzame ontstekingsziekte van de dikke darm. De ontstekingen zitten in de bindweefsellaag – het collageen – onder het slijmvlies van de dikke darm. De ontstekingscellen beschadigen de darmwand. Hierdoor krijg je ernstige en langdurige waterige diarree. Collagene colitis is niet hetzelfde als colitis ulcerosa. Colitis ulcerosa is een chronische ontsteking van het slijmvlies van de dikke darm. De bindweefsellaag wordt bij colitis ulcerosa niet aangetast. Roken kan bij collagene colitis zorgen voor een ernstiger beloop.
  2. Lymfocytaire colitis is een ophoping van ontstekingscellen (lymfocyten, bepaald type witte bloedcellen) in het slijmvlies. Hierdoor zijn er  meer ontstekingshoudende cellen in de darm dan normaal. Je kunt deze cellen alleen met een microscoop zien.

Behandeling

De ontsteking wordt tot rust gebracht met medicijnen.
Als eerste krijg je budesonide. Dit is een lokaal werkend prednison (corticosteroïd). Als dit medicijn niet werkt, dan krijg je medicijnen die ook bij IBD worden gebruikt zoals azathioprine, een anti-TNF of vedolizumab. Meer informatie over deze medicijnen.

Meer informatie en contact

TipMeer lezen over microscopische colitis.

Er is een besloten Facebookgroep voor mensen met microscopische colitis (collagene, lymfocytaire of eosinofiele colitis). Hier kun je ervaringen delen en vragen stellen aan andere mensen met dezelfde ziekte. Aanmelden voor de besloten Facebookgroep microscopische colitis.

Eosinofiele colitis

Eosinofiele colitis is een zeldzame allergische aandoening met een onbekende oorzaak. Als je deze vorm van colitis hebt, dan heb je meer eosinofiele – een speciaal soort witte bloedcellen – in je dikke darm.

Klachten die je hebt als je colitis ulcerosa hebt, kunnen ook voorkomen bij deze vorm van colitis.

Deze ziekte wordt vastgesteld met onder andere een bloedonderzoek en allergietesten. Bloedonderzoek kan een verhoogde waarde laten zien van eosinofielen, maar niet altijd. Een allergietest zoals de huidpriktest, de huid-patch-test of de RAST test kan ook de ziekte vaststellen. Zie voor meer informatie over deze testen www.medicinfo.nl.

De enige manier om zeker te weten dat je eosinofiele colitis hebt, is het bekijken van stukjes weefsel uit je darm (biopten) met een microscoop. Daar is te zien of je meer eosinofielen hebt.

Behandeling

Je behandeling bestaat uit medicijnen en het weglaten van voedingsmiddelen die jouw allergie veroorzaken of de darm irriteren.

Meer informatie en contact

TipMeer lezen over deze andere vormen van colitis.

Er is een besloten Facebookgroep voor mensen met microscopische colitis (collagene, lymfocytaire of eosinofiele colitis). Hier kun je ervaringen delen en vragen stellen aan andere mensen met dezelfde ziekte. Aanmelden voor de besloten Facebookgroep microscopische colitis.

Proctitis

Proctitis (ulcerosa) is een beperkte vorm van colitis. Alleen het laatste deel van de dikke darm (de endeldarm) is ontstoken. Meestal gaat het om zo’n 10 tot 15 centimeter darm voor je anus (poepgat). Als de ontsteking uitbreidt naar je hele dikke darm, dan is dit colitis ulcerosa.

proctitis

Klachten bij proctitis

De klachten verschillen van persoon tot persoon. Veel klachten zijn hetzelfde als bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, namelijk: diarree met slijm en bloed, en moeilijk je poep kunnen ophouden.

Doordat de ontsteking vlak voor de anus zit, heb je de hele tijd het gevoel dat je moet poepen. Je voelt niet het verschil tussen echt moeten poepen of een wind moeten laten.

Deze klachten zijn al vervelend genoeg en hebben veel invloed op je dagelijks leven. Omdat je bang bent om opeens diarree te hebben, ga je misschien minder de deur uit dan je zou willen. Dan is de kans groot dat je op je steeds meer terugtrekt en in een isolement raakt.

Ontstaan proctitis

Proctitis kan ontstaan door:

  • De ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Waarom, is niet bekend.
  • Bestraling, bijvoorbeeld bij mensen met baarmoederhalskanker of prostaatkanker. Het slijmvlies van de endeldarm kan hierdoor beschadigd raken, waardoor proctitis kan ontstaan. Deze vorm van proctitis kan genezen zodra de bestraling stopt. Sommige patiënten kunnen ook langer klachten houden.
  • Langdurig gebruik van laxeermiddelen (zetpillen). Hierdoor kan het slijmvlies van de endeldarm geïrriteerd en ontstoken raken.
  • Het inbrengen van vreemde voorwerpen in de anus. Ook hierdoor kan het slijmvlies van de endeldarm geïrriteerd raken.
  • Een infectie met een seksueel overdraagbare aandoening, zoals gonorroe, syfilis, chlamydia trachomatis en herpes-simplex. Dit zijn besmettelijke vormen van proctitis die vooral voorkomen bij homoseksuele mannen.

Behandeling proctitis

Proctitis is niet te genezen. Medicijnen kunnen goed helpen om je klachten te verminderen.

  • Je krijgt eerst medicijnen die plaatselijk ontstekingsremmend werken. Klysma’s en zetpillen zijn medicijnen die je via je poepgat krijgt. Omdat je ontsteking in het laatste deel van je dikke darm zit, zijn deze medicijnen snel op de juiste plek. Hierdoor heb je weinig of geen last van bijwerkingen.
  • Je arts kan verschillende medicijnen voorschrijven. Welke medicijnen je krijgt, is afhankelijk van hoe ernstig je klachten zijn. En ook van hoe lang je de klachten al hebt. Je moet vaak langere tijd je medicijnen gebruiken. Dit zorgt ervoor dat je ontsteking niet steeds weer opnieuw opvlamt.
  • Vertel je arts altijd als je last hebt van jouw proctitis of van de medicijnen die je gebruikt.

Voeding

Een gezonde, gevarieerde en vezelrijke voeding kan helpen om minder last te hebben van jouw klachten. Vezels zitten vooral in groente, fruit, peulvruchten en volkoren producten.

IBD-U

IBD-U staat voor ‘colitis-type unclassified’. Bij deze vorm is het zeker dat je IBD hebt, maar het is onduidelijk of het om colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn gaat. Je hebt dan alleen een ontsteking in de dikke darm, vandaar de naam colitis. Je krijgt dezelfde medicijnen als bij colitis.
Ongeveer 10 procent van de mensen met IBD hebben IBD-U. Vaak krijg je na enige tijd toch nog de diagnose Crohn of colitis.

UC-like Crohn’s disease

De UC-like Crohn’s disease is een vorm van de ziekte van Crohn. Het is wel degelijk Crohn, maar de ziekte gedraagt zich als colitis. Je hebt dan meestal Crohnactivititeit aan de linkerkant van de dikke darm. Je krijgt medicijnen die meestal ook aan mensen met colitis worden gegeven.

Ontvang de nieuwsbrief

Maandelijkse nieuwsbrief
Wil jij ook op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen rondom Crohn of colitis ulcerosa? Meld je aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief.