Medicijnen kunnen IBD niet genezen, maar ze zijn wel belangrijk om jouw ziekte rustig te krijgen (inductiebehandeling) en rustig te houden (onderhoudsbehandeling). Daarmee wordt ook geprobeerd jouw buikklachten te verminderen of zelfs te laten verdwijnen. En ook om eventuele complicaties, waarvoor een operatie nodig is, zoveel mogelijk te voorkomen. Medicijnen verminderen meestal de klachten of de klachten verdwijnen. Als medicatie onvoldoende werkt of jouw klachten toenemen, kan een operatie een volgende stap zijn.
Infographic IBD-medicatie
De infographic IBD-medicatie laat de verschillende stappen rondom de behandeling met medicatie zien. Geen lappen tekst, maar illustraties en korte teksten met de belangrijkste informatie.
De behandeling van IBD met medicijnen kent twee fases.
Jouw arts schrijft medicijnen voor om de actieve ontsteking zo snel mogelijk te verminderen (inductie-behandeling). Dit traject duurt meestal acht tot twaalf weken.
Jouw arts schrijft medicijnen voor om nieuwe opvlammingen te voorkomen (onderhoudsbehandeling). Bij eventuele nieuwe opvlammingen krijg je opnieuw een inductiebehandeling.
Soms worden de twee fases gecombineerd en sommige medicijnen worden voor beide fases gebruikt.
De keuze voor een bepaalde behandeling is afhankelijk van een aantal zaken:
Hoe actief jouw ziekte op dat moment is. Mild, matig of ernstig.
De plaats en uitgebreidheid van de ontsteking in jouw maagdarmkanaal.
Of je vernauwingen of fistels hebt (bij de ziekte van Crohn).
Hoe geneesmiddelen in het verleden werkten: heb je te veel last gehad van bijwerkingen, ben je allergisch voor een bepaald medicijn of werken de medicijnen niet meer voldoende.
Of je een kinderwens hebt.
Welke ideeën je zelf hebt over de behandeling: hoe je denkt over bepaalde medicatie en of je voldoende informatie hebt. Zie informatie over Samen beslissen.
Stappen behandeling
Afhankelijk van de genoemde punten volgt de arts meestal een zogeheten step-up benadering. Het middel dat wordt gekozen, is bedoeld om jouw specifieke ziekteverschijnselen te onderdrukken:
Stap 1: de arts schrijft eerst een middel voor dat bij voorkeur plaatselijk op de ontstekingsplek werkt en zo min mogelijk bijwerkingen geeft.
Stap 2: wanneer dit niet werkt kan de arts een sterker werkend middel uit de volgende medicijngroep kiezen. Deze werken vaak ook op andere plekken in het lichaam, hierdoor kunnen er meer bijwerkingen zijn.
Stap 3/4: bij ernstigere vormen van de ziekte of bij fistels begint de arts vaak sneller met krachtige medicijnen.
Volgorde medicijnen voorschrijven
Over het algemeen schrijft een arts medicijnen bij IBD in de onderstaande volgorde voor:
Stap 1Mesalazines (in verschillende toedieningsvormen)
De arts kan ook voorstellen om verschillende soorten medicijnen te proberen binnen één bepaalde stap – bijvoorbeeld zetpil en tablet – of combinaties van medicijnen uit verschillende stappen – bijvoorbeeld een klysma – waarmee je medicatie inbrengt via je anus met zowel mesalazine, als een corticosteroïd. Afhankelijk van de plaats van de ontsteking en de ernst ervan kan de arts ook meteen starten met een corticosteroïd (stap 2).
Echter, de arts kan ook vanwege de ernst van de ontsteking, meteen beginnen met een geneesmiddel uit stap 4 (biologische geneesmiddelen).
Wat als medicijnen onvoldoende aanslaan?
Een aangepaste behandeling is nodig wanneer de behandeling met medicijnen niet aanslaat. Of als er een vernauwing in de darm is ontstaan door littekenweefsel, of als er complicaties optreden bij de ontsteking zoals een abces, buikvliesontsteking of fistel. Dan is soms een operatie nodig waarbij het ontstoken deel van de darm of de hele darm wordt verwijderd. Soms is een tijdelijk of blijvend stoma noodzakelijk. Ook door de operatie verdwijnen je klachten niet altijd.
Stoppen met medicijnen
Als de ziekte langere tijd onder controle is, kun je met je arts overleggen of (tijdelijk) kunt stoppen of minderen met jouw medicatie. Het is aan te raden om ook als het goed met je gaat, wel onder behandeling te blijven en je met grote tussenpozen te laten onderzoeken. Stop nooit op eigen initiatief met jouw medicatie.
Heb je vragen over medicijnen of (bij)werkingen van bepaalde medicatie, bel ons op maandag t/m donderdag via 0348 – 420 780 (tussen 10.00 uur en 14.30 uur) of mail jouw vraag naar info@crohn-colitis.nl.
Wij zijn de enige vereniging die zich richt op mensen met de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa of short bowel. We kunnen niet zonder jouw steun. Help mee!
Maandelijkse nieuwsbrief
Wil jij ook op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen rondom Crohn, colitis of short bowel? Meld je aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief.
In onze