Rijksvaccinatieprogramma (RVP)
Tijdens de kindertijd worden er vaccinaties aangeboden vanuit het RVP. Over de tijd heen zijn er steeds meer vaccinaties aan het programma toegevoegd. Momenteel beschermt het RVP tegen 13 ernstige infectieziekten. Gelukkig zijn de meeste mensen gevaccineerd via het RVP. Mocht je niet gevaccineerd zijn als kind of ben je in het buitenland geboren, dan is het belangrijk dit aan te geven bij jouw behandelaar. Het kan namelijk belangrijk zijn om bepaalde vaccinaties nog in te halen. Het gaat dan om het BMR-vaccin dat beschermt tegen mazelen en de D(K)TP-vaccinatie tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio.
Griepprik
Het is verstandig om de jaarlijkse griepprik te nemen als je afweer-onderdrukkende medicijnen gebruikt. De griep kan namelijk ernstiger verlopen als je afweer onderdrukt is. Het kan zijn dat de medicijnen ervoor zorgen dat de griepprik iets minder goed werkt, maar dan nog heeft het zin hem te halen. Het is veilig om dit vaccin te gebruiken.
Corona/COVID-19
Voor corona geldt hetzelfde als voor de griepprik. Mensen die de jaarlijkse griepprik krijgen, mogen ook de jaarlijkse coronaprik halen.
Pneumokokken
Pneumokokken zijn bacteriën die longontsteking, bloedvergiftiging en hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken. Als je afweer-onderdrukkende medicijnen gebruikt, is het advies om je eenmaal in je leven je te laten vaccineren met een krachtig eiwitvaccin (conjugaatvaccin). Daarna wordt geadviseerd om elke vijf jaar het standaardvaccin te nemen. De combinatie van deze twee vaccins beschermt je tegen tientallen types pneumokokken.
HPV (jonger dan 26 jaar)
Vrouwen en mannen met IBD tot 26 jaar wordt aangeraden de HPV vaccinatie tegen baarmoederhalskanker te halen. Vrouwen met IBD hebben namelijk een verhoogde kans op afwijkende cellen, die in een later stadium tot baarmoederhalskanker kunnen leiden. Het vaccin wordt aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma sinds 2010. Sinds 2022 is het voor zowel jongens als meisjes beschikbaar. In 2023 is er een inhaalcampagne gevoerd voor iedereen die geboren is in de jaren 1996-2003.
Gordelroos / Herpes Zoster (boven 50 jaar)
Bij mensen boven de 50 jaar en bij mensen die afweer-onderdrukkende medicatie gebruiken, neemt het risico op gordelroos toe. Als iemand waterpokken heeft gehad, blijft het waterpokkenvirus levenslang in het lichaam aanwezig. Als de weerstand op latere leeftijd of door medicatie lager wordt, kan het virus opnieuw actief worden. Je krijgt dan gordelroos, met zenuwpijn en blaasjes op je huid. Je kunt last krijgen van zenuwpijn voordat je blaasjes krijgt. En ook nog lang nadat de blaasjes zijn verdwenen, soms wel maandenlang. Niet in alle ziekenhuizen is de vergoeding geregeld voor dit vaccin, maar er zijn ontwikkelingen momenteel bezig om dit wel te regelen.
Wees op tijd
Als je in de toekomst verre reizen wilt maken, kun je soms beter je reisvaccinaties halen vóór je met afweer-onderdrukkende medicijnen begint. Raadpleeg ook altijd ruim van tevoren de website van de GGD of een reispoli om te checken welke vaccinaties je moet halen voor het land waar je heen gaat op vakantie.
Je reist naar Sub-Sahara-Afrika of Zuid-Amerika
Gele koorts
Heb je plannen om naar sub-Sahara-Afrika of Zuid-Amerika te reizen, dan heb je vaak een vaccinatie tegen gele koorts (levend vaccin) nodig. Dit vaccin mag je niet krijgen als je afweer-onderdrukkende medicijnen gebruikt. Soms kan je in overleg met jouw behandelend arts je behandeling tijdelijk stoppen voor de vaccinatie. Dan moet je wel enkele maanden zonder medicatie kunnen. Veel medicijnen zijn pas maanden nadat je ermee stopt helemaal uitgewerkt. Je mag daarna pas een levend verzwakt vaccin krijgen. Daarna moet je nog vier weken wachten tot het vaccin zijn werk heeft gedaan en je weer veilig kunt beginnen met je medicatie. Veel mensen kunnen echter geen vier maanden zonder medicatie. Levend verzwakte vaccins beschermen meestal levenslang tegen de ziekte. Dus als het je lukt om vóórdat je start met afweer-onderdrukkende medicijnen je vaccinaties op orde te hebben, heb je daar heel lang plezier van.
Je reist naar een niet-westers land
DTP
Ga je op reis naar een niet-westers land en is je laatste inenting tegen difterie, tetanus en polio (DTP) langer dan tien jaar geleden, dan is een nieuwe inenting aan te raden. Deze DTP-vaccinatie mag je altijd krijgen en hij werkt ook goed als je afweer-onderdrukkende medicijnen gebruikt.
Hepatitis A
Een andere vaccinatie die vaak nodig is bij reizen naar niet-westerse landen is die tegen hepatitis A. Dit virus veroorzaakt een leverontsteking. Je kunt het onder andere krijgen via besmet voedsel. Het vaccin werkt minder goed als je afweer-onderdrukkende medicijnen gebruikt. Daarom krijg je na de vaccinatie(s) een bloedonderzoek om te controleren of je voldoende antistoffen hebt aangemaakt. Soms krijg je het advies om twee vaccinaties tegen hepatitis A te nemen voordat je gaat reizen. Als je twee vaccinaties krijgt, heb je een grotere kans op voldoende antistoffen. Wel moeten er enkele weken (minimaal twee) tussen de twee vaccinaties zitten. En ook dan moet er achteraf bloedonderzoek worden gedaan. Dit betekent dat je ruim op tijd vóór jouw reis, je eerste hepatitis A vaccinatie moet halen.
Buiktyfus
Bij een verblijf van meer dan twee weken in Azië kun je overwegen je te laten vaccineren tegen buiktyfus. Als je kiest voor vaccinatie, dan is hiervoor een geïnactiveerd vaccin beschikbaar. Je hebt een kleinere kans dat je buiktyfus krijgt na een vaccinatie. Toch kun je nog steeds ziek worden als je te veel buiktyfusbacteriën binnenkrijgt. De vaccinatie werkt ongeveer drie jaar.
Kinkhoest vaccinatie
Zwangere vrouwen kunnen vanuit het Rijksvaccinatieprogramma vanaf hun 22e week tot aan de bevalling zich laten vaccineren tegen kinkhoest. De vaccinatie is de combinatieprik Difterie-, Kinkhoest-, Tetanus (DKT). Dit vaccin beschermt niet alleen tegen kinkhoest, maar ook tegen difterie en tetanus.
Het DKT-vaccin is een dood (geïnactiveerd) vaccin. Indien je afweer-onderdrukkende medicijnen gebruikt, kan dit vaccin veilig gegeven worden. Wel worden er dan waarschijnlijk minder antistoffen overgedragen naar je baby, waardoor je baby minder goed beschermd is tegen kinkhoest na de geboorte. Daarom wordt er voor je baby in deze situatie een aanpast vaccinatieschema geadviseerd.
Meer informatie